Commodity Trading – 1

မြန်မာနိုင်ငံ EITI ၏ ကုန်စည်ကုန်သွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဥ်အစီရင်စာ (Commodity Trading) အပေါ် သုံးသပ်ခြင်းမြန်မာနိုင်ငံသည် ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှစတင်ပြီး တွင်းထွက်သယံဇာတ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုလုပ်ငန်းစဥ် (EITI) တွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်လာခဲ့ပါသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် (၂) ရက်နေ့တွင် International EITI ၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံလောင်းဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။ ထိုအချိန်မှစတင်ပြီး ရွေးကောက်ခံ အစိုးရသက်တမ်း (၂) ဆက်အတွင်းတွင် ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ကဏ္ဍ၊ ကျောက်စိမ်းနှင့် ကျောက်မျက်လုပ်ငန်း ကဏ္ဍ၊ အခြားသတ္တု ကဏ္ဍ နှင့် ပုလဲမွေးမြူရေးကဏ္ဍတို့ပါဝင်သော အစီရင်ခံစာ (၅) စောင် ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် နိုင်ငံတကာ EITI စံနှုန်းများသည် (၃) နှစ်တစ်ကြိမ် စံနှုန်းအပြောင်းအလဲများသည် ပိုမိုများပြားလာသလို တိကျသေချာသော ပွင့်လင်းမြင်သာမှုများကို ဖိတ်ခေါ်လာခဲ့ကြပါသည်။ အသစ်ထွက်ပေါ်လာသော စံနှုန်း (4.2a),(4.2b),(4.2c)အရ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကုန်စည် ကုန်သွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဥ်(Commodity Trading) ကို စတင်အစီရင်ခံရန် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ပါသည်။ကုန်စည်ကုန်သွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဥ်တွင်လည်း ပထမဆုံးစတင်ခြင်းအနေဖြင့် ရေနံ နှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ကို ဆောင်ရွက်ရန် မြန်မာနိုင်ငံ EITI ကို ဦးဆောင်အကောင်အထည်ဖော်နေသော သုံးပွင်ဆိုင်ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့မှ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် သယံဇာတကဏ္ဍ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် အရေးတကြီး လိုအပ်နေသောကြောင့် ထိုအစီရင်ခံစာများမှ တွေ့ ရှိချက်၊ အကြံပြုတိုက်တွန်းချက်များကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အရေးကြီးလှပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ EITI မှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာနောက်ဆုံးပတ်တွင် ထုတ်ပြန်သော ကုန်စည်၊ ကုန်သွယ်မှု လုပ်ငန်းစဉ် အစီရင်ခံစာသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွင် အလွန်အရေးပါပါသည်။ ထိုသို့အရေးကြီးသောအစီရင်ခံစာတွင် ထပ်မံလိုအပ်ချက်များ၊ အဓိကအရေးကြီးသော ချန်လှပ်ချက်များကို မီးမောင်းထိုးပြရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။ယခုလိုကိုဗစ်ကာလတွင် ကုန်စည် ကုန်သွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်သည် ပိုမိုအရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍ တွင် ရှိနေပါသည်။ ကိုဗစ်ကာလတွင် ကမ္ဘာတွင် ရေနံဈေးများ အနှုတ်ပြသွားချိန်ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ ထိုကာလမျိုးကို မြန်မာနိုင်ငံသည် မည်သို့ မည်ပုံဖြတ်ကျော်ခဲ့သည်ဆိုသည်မှာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းသလို စာချုပ်ထဲမှာ ထိုအခြေအနေမျိုးများကို မည်ကဲ့သို ပြုပြင်ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မည်လဲဆိုသည့် သဘောထားမျိုး ထည့်ထား/ မထားဆိုသည်မှာလည်း စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းနေပါသည်။ကုန်စည်ကုန်သွယ်ခြင်း (Commodity Trading) ဆိုသည်မှာ – ကုန်စည်ရောင်းဝယ်မှုအများစုသည် ကုန်ကြမ်းဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ခြင်း နှင့် ကုန်ချော ကုန်သွယ်ခြင်းတို့တွင် အဓိကကျသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ပထမဆုံး ထွက်ပေါ်လာသည့် ကုန်စည်၊ ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းစဉ် (Commodity Trading Report) ထွက်ပေါ်လာခြင်းကို ကြိုဆိုပါသည်။ ထိုအစီရင်ခံစာထဲမှာ ရှေ့ဆက်ပြီးဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်း စဉ်များကိုလည်း တွေ့နေရပါသည်။မြန်မာနိုင်ငံ သယံဇာတပွင့်လင်းမြင်သာမှုအတွက် အလွန်အရေးကြီးသည့် ထိုကန့်သတ်ချက်များက အစီရင်ခံစာကို အားပျော့စေသည်ကို တွေ့မြင်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုကန့်သတ်ချက်များကို မည်သို့ကျော်လွှားကြမည်လဲ ဆိုသည်ကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းလှပါသည်။ ပြည်တွင်းအရောင်းတွင် မည်သူများကို ရောင်းခဲ့သလဲ ဆိုသည်ကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်၊ တင်ဒါနှင့် ရောင်းခြင်းလား။ နှစ်စဉ်အရောင်းများကို မည်သူများက သက်တမ်းတိုးပြီးသလဲ။ပြည်တွင်းအရောင်းကို အဓိက ကိုင်တွယ်သည်မှာ မြန်မာ့ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း (MOGE)၊ မြန်မာ့ရေနံဓာတုလုပ်ငန်း (MPE)၊ မြန်မာ့ရေနံထွက်ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်း (MPPE) ဆိုသည့် နိုင်ငံပိုင်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းက တာဝန်ယူထားသည်ဟု သိရှိရပါသည်။ လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနက ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် မေလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့ရေနံထွက်ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်း (MPPE) ကို ရေနံထွက်ပစ္စည်း ကြီးကြပ်စစ်ဆေးရေး ဦးစီးဌာနအဖြစ် ပြောင်းလဲပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်း ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု အသိပေးကြေညာခဲ့သည်ကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့ရပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ ပြည်တွင်းတွင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ဝယ်ယူသုံးစွဲနေမှုများ -(၁) လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်း (EPGE)(၂) မြန်မာ့စီးပွားရေးကော်ပိုရေးရှင်း(MEC)(၃) မြန်မာ့ရေနံဓာတုဗေဒလုပ်ငန်း (MPE)(၄) စီမံကိန်း၊ ဘဏ္ဍာရေး နှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာန (MOPFI)(၅) International Glass ကုမ္ပဏီလီမိတက် (International Glass Co,Ltd)(၆) အခြား ကုမ္ပဏီ များတို့၏ ဝယ်ယူမှုများကို ပြသထားသည်ကိုတွေ့ရပါသည်။

Source: Commodity Trading Report_MEITI

Leave a Reply

Your email address will not be published.